میراث آریا - کاروانسرای ینگی امام در سه دوره رونق داشته است. دوره اول زمان احداث آن در عهد صفویان، دوره دوم قبل از حکومت محمد شاه قاجار و دوره سوم مقارن با نخستین سفر ناصرالدین شاه قاجار به فرنگ است. زمان دقیق حیات کاروانسرا در دوره دوم به احتمال زیاد همزمان با دوره حکومت فتحعلی شاه و محمد شاه قاجار بوده است. 

کاروانسرای ینگی امام از جمله کاروانسراهای چهار ایوانی بوده و شاه‌نشین در ضلع شمالی آن قرار داشته است. در هر ضلع شش حجره با شش رواق به صورت سه‌تایی وجود دارد که این حجره‌ها برای مسافران در نظر گرفته شده است.

چهار گوشه حیاط ورودی‌های اصطبل‌ها و در پشت اتاق‌ها تعبیه شده است. ورودی کاروانسرا در ضلع جنوبی و به صورت دو پوسته بوده است. قوس خارجی بنا نیز با رواق‌های بیرون و داخلی هماهنگ و شامل طاق گهواره‌ای، کلیل و نیم بیضی است.

 این بنا در دوره نخست کاروانسرای چهار ایوانی بوده و در دوره دوم بالا خانه‌ای بر فراز ایوان جنوبی آن ساخته و ورودی بنا را از ضلع شرقی به ضلع جنوبی منتقل کرده‌اند. در دوره سوم همزمان با احداث راه به تهران- قزوین در سال ۱۲۹۶ قمری این کاروانسرا را طبق الگوی مهمانخانه‌های فرنگی تعمیر و تجهیز کردند و باغی به آن افزوده شد و از آن پس آن را مهمانخانه نامیدند. 

کاروانسرا یا مهمانخانه ینگی امام از منزل‌های معتبر راه به شمار می‌آمد و بسیاری از رجال و سیاحان حتی محمدشاه و مظفرالدین شاه قاجار به آنجا رفته‌اند. این مهمانخانه بعد از نخستین سفر مظفرالدین شاه به فرنگ دچار حریق شد و بعد از آن متروک ماند.

در سال‌های گذشته چهار گنبد کاروانسرا مرمت شد. همچنین جبهه شرقی کاروانسرا در سال گذشته مرمت و بندکشی شد. این کاروانسرا در سال ۱۳۷۷ با شماره ۲۱۷۵ در فهرست میراث ملی کشور به ثبت رسیده است و همچنين بعنوان کاروانسرای نمونه جاده ابریشم در حال ثبت در فهرست میراث جهانی یونسکو است.

با توجه به ارزش تاریخی و معماری این کاروانسرا، ظرفیت بسیار بالایی در جذب گردشگران داخلی و خارجی دارد و مرمت، بازگشایی و تعیین کاربری متناسب با این بنای تاریخی می‌تواند به رونق گردشگری در منطقه کمک کند، بنابراین تلاش بر این است تا اقدامات لازم در این زمینه انجام شود.

انتهای پیام/

انتهای پیام/